Her insan kendi hapishanesidir. Oyun hiç değişmedi, ilk günde aynıydı şimdi de aynı. Sen hayata küsersen, hayat da sana küser! Sen sırtını dönersen, o da döner. Kasabaya kar yağıyor, ben güneşli günlerde uçsuz bucaksız sahiller düşlüyorum. Ne garip, yaz aylarında da soğuk, karlı kış geceleri düşüyor aklıma. Kumsalda güneşleniyor muyum şu an? Hüzünlü bir şarkının eşliğinde, buğulu bir camın ardından sokağa mı bakıyorum? İnsan arsızlığı mı bu? Eksiklik, şımarıklık mı? Kaybetmeden kıymet bilmeyişlerimizin sebebi matematiksel mi? Sahip olduklarımızı sıfırla mı çarpıyoruz arayışlarda? Çölde değilsek suyun önemi kalmıyor besbelli. Köşeye sıkıştığımız zamanlarda düşüyor maskelerimiz. İhtiyaç anlarında kırıyoruz en sevdiklerimizin kalplerini, nasıl olsa anlar mı? Nasıl olsa gidemez mi? Yaşarken o kadar çok yanlış yaptık diye mi silindi doğrular? Doğruları bilmediğimiz için mi yanlış yaptık? “Gülünce mi mutlu oluyoruz, mutlu olunca mı gülüyoruz?” Kar yağıyor kasabaya, sıcaklık otuz beş derece! Şezlongun önünden midyeci geçerken, yorgana sarınıp yatıyoruz. Soğuk bir odada ellerin bacaklarının arasında büzüşmüş uyumaya çalışan da sensin, sıcak bir günde çakıl taşlarının arasında çocukluğunu arayan da. Hesaplaşmaların, pişmanlıkların. Ah şimdiki aklımız olacaktı. Demeseydin öyle. Dinleseydin. Anlasaydık. Yorgun insanlar güzel oluyor. Bir de sinirinden ağlayanları seviyorum. Kötülüğü görmezden gelenler, sabahları gülümseyenler, halinden şikâyet etmeyenler, olduğu gibi anlatanlar, senin de başını ağrıttım kusura bakma inceliği, isterken utananlar, isteyemeyenler… Gölgeye sığınanlar, saçak altlarında titreyenler ve dedi ki diye cümleye başlayanlar da var tabi. Yüzüyorsun diye balık olmadığın gibi okyanusa yakınsın diye okyanus da olmuyorsun. Kendimize göre en akıllıyız. Aklımız da kendimize göre. Cümle içerisinde adını geçirdiklerimiz kadar batıyoruz. Olta attığımız kadar yakalanıyoruz. Duymaz dediğin duyuyor. Bilmez dediğin biliyor. Sekiz milyar insan var dünyada ve sen sekiz milyarda birsin! Hayatın gözlerinden bakarsan, ne kadar önemlisin? Oyun hiç değişmedi. Ya güleceksin ya küseceksin…
Sokaklar ıslak, yağmur kasabayı dövmeye devam ediyor. Sokak lambalarının ışığında balık tutmaya çalışan umuda olta atmış balıkçılardan başka kimse yok. On sekizlik peynir tenekesinin içine ateş yakmışlar, ısınmaya çalışıyorlar. Biri dalmış elindeki çakı ile oynuyor, biri radyosu ıslanmasın diye naylon torbanın içine sarmış, biri yemleri değiştiriyor. Selam verip ellerimi uzatıyorum ateşe doğru, dönüp bakıyorlar sadece, konuşmuyorlar. Gece hep efkârlı şarkılar çalar radyolar. Gece, küflenmeye başlamış, efkârlı insanlar uyumaz, uyuyamaz çünkü. Ferdi Özbeğen’in sesi yağmura karışıyor… Bu deniz kenarında sabaha kadar balık bekleyecekler ve günün ilk ışıklarıyla elleri boş toparlanmaya başlayacaklar, onlar da biliyor. Üşüyecekler, ıslanacaklar, radyonun pili bitecek, tenekenin içinde yanan ateş sönecek. Evleri sıcacık oysa, yatak yumuşacık. Uyku tutmadıktan, ağız tadı olmadıktan sonra kuş tüyü döşek olsa kaç para? Oltalar çantalar ellerinde dönerken “hadi” diyecekler, “birer çorba içelim.” Camları buğulu sobası yanan bir çorbacıdan içeri girecekler, biri sirkesi sarımsağı bol işkembe isteyecek, biri kelle paça, biri mercimek. Ceplerinde kalmış buruşuk paralarla ödeyecekler hesabı. Eyvallah der gibi ellerini kaldıracaklar çıkarken. Sıradan ve normal insanlar işlerinde gitmek için uyanırken, trafiğe çıkarken, “bu saatte kalkılır mı, karanlık…” diye söverken onlar ışık girmesin diye odalarının kalın perdelerini çekecekler. Uyumak için yatacaklar elbette ama uyumak ne mümkün! Apartmanların kapıları açılacak defalarca. Asansörün sesi karanlık, perdeleri çekilmiş odaya girecek vınlayarak. Merdivenlerden koşar adımlar inecek. Arabaların motorları çalışacak, servis minibüsleri gelecek, çocukları götürecek. Temizlik yapmaya başlayacak kadınlar, elektrik süpürgeleri kulakları dürtecek. Televizyonların sesi açılacak sonuna kadar. Bir kadın şarkı söyleyecek bulaşık yıkarken, bir genç kız bakkala seslenecek… Çamaşır ipine bağlanmış bir sepet inecek aşağıya, çamaşır ipine bağlanmış bir sepet çıkacak yukarıya. Eski günleri düşlerken, eski arkadaşlar gelirken akıllarına, pişmanlıklar, ahlar da giriyorken işin içine içleri geçecek biraz, fakat uyumak ne mümkün! Uyku ile uyanıklık arasında geçen bir hayat, hayalle gerçeğin arasına sıkışmış demektir. Hangisi hayal? Hangisi gerçek? Bazen ne zor sorular olur. O yüzden anlatmaya başlamadan önce gözlerini bir noktaya sabitler, azıcık da susar balıkçılar. Balığın kılçığını ayırır gibi, hayali, gerçekten ayırmaya çalışırlar. Mümkün olduğu kadar tabi!
Evlerde, apartman dairelerinde, perdeleri çekilmiş karanlık odalarda onlardan başka kimse olmaz mı? Kimi olur, kimi olmaz. Hayale bağlı, gerçeğe bağlı… Bu kadar yatmak yeter diye düşünüp tekrar çekerler üzerlerine pul pul pantolonları, boğazlı kazakları… Aylardan aralık ya, yine yağmur yağıyordur kasabaya, yine eski tanıdık, bildik bir koku sinmiştir sokaklara. Balıkçıya gidilir, yemlik istavrit, sardalye alınır. Manav daha görünce limon kasalarının yerini işaret eder, kasalar tekmelerle kırılır. Normal ve sıradan insanlar işten dönüyordur, bir taraftan da sövüyorlardır “karanlıkta işten mi dönülür” diye. Mahallelerin dar sokaklarını binek otomobiller dolduruyordur sağlı sollu. Servis minibüsleri çocukları indiriyordur çığlık çığlık. Yemekler pişmiştir, elleri yıkamak lazımdır sofraya oturmadan önce. Normal ve sıradan insanlar tam da olması gerektiği gibi (!) pijamalarını giyip, zorlu bir günü atlatmanın memnuniyetini yaşar ve televizyonu en iyi gören koltuğu kaparken… Radyonun pilinin bittiği akla gelir. Cepten çıkarılmış buruşuk paralar pile dönüştürülür. Tüm yüzler bilindiği, tüm sözler dinlendiği için ne kimse ile konuşulur ne de yüzlere bakılır. Sokak lambaları, teneke, kediler ve hayaletler bırakılan yerdedir. Yemler hazırlanır, oltalar atılır, radyo ıslanmasın diye naylon torbanın içerisindedir. Gece hep efkârlı şarkılar çalar radyolar. Gece, küflenmeye başlamış, efkârlı insanlar uyumaz, uyuyamaz çünkü. Kırmızı yağmurluklu, merakla bakan kıranta bir adam gelir, selam verip tenekede yanan ateşe uzatır ellerini. Ferdi Özbeğen’in sesi yağmura karışıyordur…
Biz birlikte güzeliz sevgili deniz. Yüzün ben baktıkça daha mavi, kıyıların ben bastıkça sohbetli.
Biz birlikte özgürüz sevgili deniz Ben sana sarıldıkça öteyim dünyadan. Üstünde gezindikçe, dalgalarında yükselip indikçe razıyım uyanmaktan.
Sen, beni kucakladıkça engin, atlayıp bir kayalıktan dibini bulamadığımca daha derinsin. Kadimsin, kalendersin, hakimsin ama bir gölden, bir nehirden benimle ayrılır sesin.
Ufkunda gemilerini yürüten benim. Seni keşfe çıkıp fırtınalarında kaybolmuş, renkli mercanlarını yaydığın, balıklarına yuva yaptığın batık yelkenliler ben’im.
Ben senin isminim sevgili deniz. Seni fısıldayan, bağıran, adından ilhamla şiirler yazıp şarkılar besteleyenim.
Sen, şiddetli kabartılarınla döverken kayaları bir sigara dumanıyla sana kederli, keyifli, gelgitli selamlar gönderenim.
Biz birlikte varız sevgili deniz. Küreğim teninde gezinir, oltam gün doğumunda istavrite kur yaparken ve saçlarım yosun, derim iyot kokarken tamız.
Aylardan kasım, yine adını kaleme doladım. Oturup kumlarına, aklımı manzarana uzattım. Ben iyiyim, yok yarına ilişkin kedere değer bir kaygım. Sen de öylesin, öyle’den öte, yıldızlarını takmış dünyevi bir tanrıça gibi ışık ışık süzülmektesin.
Biz aynı nakaratta buluşmuş çift sesli bir ezgi gibi iki sonbahar misafiriyiz şimdi. Biraz oturup, kalkacağız mevsimden. Kışı eldivenlerle tutup geçeceğiz buzlu bir demden. Sonra açık pencerelerden sızan cik cikli sabahlara uyanacağız hep yaptığımız gibi.
Biz aynı güz güneşinde gülümseyen iki bilinenli denklemiz şimdi, iyi ki …
Hava sohbet edecek kadar yumuşak değil aslında. Sen orta şiddetli, ben az şekerli.
Yine geldim, aramıza kimseyi sokmadan dünyaya sırtımı dönmek için.
Unuttuğum müzik çalara ve arada bir gelip geçenleri sessize alamadığıma üzülüyorum.
Yine de güzel seni tekrar görmek. Gözlerimi değdirmek derinliğine ve çizgilerinde dolaşmak uzaktan da olsa…
Aylardan kasım. Yazarken üşüyor ellerim. Bir de kısa çoraplarımın örtmediği, kıyafetimden arta kalan çıplak tenim.
Yine de beklemedeyim, Dalgalı sesinde, dantelli eteğinde unutacağım gerçekliğin özlemindeyim. Elimde, günlerdir kapağını açmadan eskittiğim bir kitap, zihnimde birbirine çarpıp tiz sesler çıkaran sayımsız düşünce… Bir tek, karşıma seni aldığımda biraz huzur buluyorum.
Tesadüf desem değil. Gökyüzü bir tek senin üstünde özgür ve kuşlar yalnızca senin üstünde uçabiliyor böyle alçaktan.
Yani, İyi ki daha fazlasın topraktan. Bu talancı yüzyılın gücü şimdilik toprağına yetiyor dünyanın. Yeterince cesur değil insanoğlu dalacak kadar içine bu derinliğin, bilinmezliğin, bu karanlığın.
Neden bilmem, bugün Aphareka ile konuşmak istemedim. O da pek bir şey söylemiyor epeydir. Ya da ben duyamayacak kadar büyük bir rabarbanın içindeyim.
Bu yüzden sana geldim, Kokunu hatırlayıp büyüklüğünde sakinleşmeye, kalbimi bulandıran ne varsa kıyılarına bırakmaya geldim.
Daha fazla buluşmalıyız seninle. Varlığından ilham alan adımı daha çok yazmalıyım ıslak kumlarına. Sonra sen uzatıp serin kollarını silmelisin harflerimi. Sen sildikçe temizlenmeliyim, Taze bir başlangıca daha güçlü iliklenmeliyim.
Güneş çekildi az önce, gölgesiz kaldım. Yazmak için ellerime ihtiyacım olmasaydı daha çok kalırdım. Ama Kasım bu, haksızlık etmemem lazım. Ben maviyi seçtim diye turuncusundan vazgeçecek değil elbet.
Sen, kapısı hiç kapanmayan dergah gibisin. Her uğrayanı karşılayıp buyur edersin. Bense tenhalığı severim. Tenhada edilen sohbeti, içilen çayı, az şekerli kahveyi bir de.
Bana özel değil şefkatin bilirim, herkese eşittir kudretin. Kayırmazsın, ayırmazsın, aynı şiddetle yıkar, aynı sevecenlikle sararsın. Fakat ben ayrı tutarım seni; Çünkü seninle konuşmak, kendimle buluşmak gibi.
İçime doldurduğun bu taze nefes, tenime bıraktığın serin sonbahar, Kalemime tutuşturduğun bu berduş sözcüklere minnettarım.
Bitti ellerimin nöbeti, Şimdi yürüyüp ısınmam lazım.
Sana bugün yazı sanatının
büyüsünden bahsetmek istiyorum. Kül kedisi gerçekliğinden balo prensesine dönüşen kızın hikayesine çok
benziyor aslında.
İşte başlıyoruz…
Kış sabahlarımı çekilir yapan belki de tek şey, okula uzanan
ve kısmen yürüyerek, kısmen oturarak aldığım 20 km yola teyellediğim birkaç güzel
şarkı diyebilirim. Üzerimde güneşi doğurmadan uyandığım gece artığı günler,
henüz gövdemden çekilmeyen melatonin sarhoşluğunda ve mevsimsel bir takı gibi
üstümde taşıdığım iyi huylu birkaç
hapşırıkla başlıyor çoğunlukla. Ruhuma
aspirin niyetiyle başıma geçirdiğim kulaklığın bu denli ayrılmaz bir parçam
olabildiğine mi yoksa daha önce onsuz nasıl yürüyebildiğime mi şaşırmalıyım
bilmiyorum.
Her yere, her zamana ve her duruma yakışan bir müzik var
aslında. Sende en iyi duranı biliyorsun artık. Piyanonun asil formundan çıkıp
senin eşsiz genişliğine sarıldığında
adeta birbiriniz için yaratıldığınızı düşünmeme neden olan bu ipeksi duyuşun
yerine başka bir ses koyamıyorum. Huzuru, hüznü ve yaşama sevincini aynı anda
içime zerk eden mavi bir müzik sizinkisi.
Yaklaşık kırk dakikayı bulan yolculuğumu, yalnızca ayakta dursun ve insan yutsun diye yapılan bir binanın ikinci katında, ben ve benzerlerim için ayrılan bir odasında sonlandırıyorum. Kulağımdan isteksizce ayırdığım müziğin susmasıyla her şey aslına dönüyor. O güzel atların çektiği araba balkabağına dönüşüyor yani. Anlıyorum ki, iyi seçilmiş bir müzik baktığım şeylerin zihnimdeki karşılıklarını da değiştiriyor. Sanki bir masaldan süzdüğü peri tozlarını serpiyor geçtiğim sokaklara, insanlara, trafik lambalarına, bozuk kaldırımlara ve çirkinlikten intihar etmesi gereken apartmanlara.
Sonra başlıyor işte bir şeyler. Merdivenler, çocuklar, bardağa dolan çay, uykulu ve yorgun günaydınlar… Bugün de farklı değildi. Kalabalıktan başım döndüğünde, gündelik sohbetlerin, saatin tik takları gibi değişmeyen rutininde kendime bir yer bulamadığımda, çöldeki vaha gibi koşarak sığındığım odamın ışıklarını yaktım önce. Üstündeki her boşluğa zamanla kondurduğum bir dolu şeyle, tam da zihnimin fotoğrafı gibi olan masama elimdekileri bıraktım. Bir yerlere gittim, yüzlerce cümle kurdum ve dönüp yine o masanın dağınık parçalarından biri oldum. İşimi yaptım ve kendime kalınca play tuşuna yeniden bastım. Okudum, yazdım ve sonra tersine bir sırayla aynı yola yeniden koyuldum. Aynı sokakları aşağıya doğru yürüdüm bu kez. Aynı kırmızı lambaları karşı kaldırımdan bekledim. Ayakta kalmayı sevmediğimden tramvayı es geçip, yolumu uzatıp dolmuşa bindim. Pencere yanı bir koltuğa sığışıp lezzetli bir yazı okudum. Henüz bir durak daha varken indim arabadan. Meşhur bir dürümcüyü şereflendirip içeri girdim. “Paket olsun lütfen.” dedim. Biraz sınırlarımı zorlamak iyi gelir diye geçirdim içimden ve birkaç adım ötedeki marketten gazlı bir içecek aldım. Gülme lütfen. Sonuçta herkesin sınırları kendine. Gözlük camlarıma birer ikişer düşen ahmak ıslatan yüzünden şemsiyemi açtım. Tahmin ettiğin gibi zor oldu üç elim olmayınca. Fakat inatçıyımdır ben. Gelip geçenlerin tuhaf bakışları ile çakıştırmadan benimkileri “ilk hedefin kıyı” komutu almışçasına seri şekilde yürüdüm, yedim, içtim ve tuttum.
Taş bir bloğun yanına vardığımda bir an önce bitirip bu
yağlı kokudan kurtulmayı ikinci hedefim yaptım. Sonra bir sevimli köpek belirdi
kollarımın alt tarafında. Ellerimdeki kokunun kaynağını bulmak istercesine
döndü durdu birkaç saniye. Yanında mavi montlu, bereli genç bir sahip…
”Bir fotoğrafımızı çeker misiniz bizim?”
“Olur tabi. Ama önce ellerimi silmem gerek, biraz
bekleteceğim.”
Şemsiye kumlara daldı tabi bu temaşa içinde. Eller sallapati silindi ve birkaç sevimli fotoğraf çekildi. Ne de güzel duruyorlardı yan yana. Poz veriyordu tatlı serseri, mavi montludan daha becerikli…:)
Sonra özgürlüğünü
geri almış ellerimi yerleştirip cebime başladım yürümeye. “Keşke!” dedim
içimden…”Bir tane de kendi makinamla çekebilseydim o fotoğraftan.” Çünkü
biliyorum bu yazıyı yazacağımı . Yanına iliştirmek, bir anıyı ileride
gülümseyeceğim sevimli bir kanıta dönüştürmek için…
Sonra devam etti yol, ıslak banklar, tek tük insanlar, sol
yanımda yağmurluklarını giymiş kafeler ve sağ yanımda sen. Sana ilginç ve masum
bir sır vereyim mi sevgili deniz? Ben bir şeyleri sağıma alarak yürümeyi
seviyorum. İnsanları ve manzaraları… Seni de…Ya tam karşımda olmalısın- ki
bunun için duruyor olmalıyım- ya da sağımda kalmalısın.
Sonra yürüdük biz…Ben, müzik, şemsiye ve asla ilgimiz yokmuş da fark etmeden biri bileğime asmış gibi duran muhteşem poşet torbam. Bilinen bir kuruyemişçinin olup günlerdir benimle yol yapan ve herkesin tahmin ettiği gibi (!) içinde bir adet edebiyat dergisi ve fötr şapka olan sarı kırmızı torbam… Simsiyah üstüm başımla arasındaki kusursuz uyuma sen de şahit oldun tabi 🙂 Buna gülebilirsin, ben de güldüm. Çok zorlasak, “Bundan Orhan Veli şiiri bile çıkar.” diye eğlendim hatta. Kıyıda biri oturuyordu. Onun keyfini paylaşmayı istedim imrenerek. Sonra bir fotoğrafını çektim gizlice. Bir insan sırtının mahremiyetsizliğine dayanarak vebalsizliğime inandım.
Sonra benim için sonlanacağın köşeye geldim. Burnum
sabahkine benzer bir aksırığa hazırlık yaparken, aklımda bu küçük yürüyüşten
emanet kalan fotoğraflar ve sana mektup olacak ham cümlelerle adımlarımı eve
yönelttim. İşte buradayım. Kulağımda aynı ipeksi yumuşaklık, boğazımda uyku
ilacı niyetine yuvarladığım papatya çayı…
Diyeceksin ki yazı
sanatının büyüsüne ne oldu?
O zaman bir de şöyle deneyelim;
Yine erkenden uyandım.
Kulaklığımı geçirip yola çıktım. Yol boyunca müzik dinledim.
Bedenim gidiyordu ama ruhum yataktaydı.” İyi ki şu kulaklık işini halledip şu
uygulamayı satın aldım” dedim.
Yaklaşık 40 dakika sonra okula vardım. Kulağımdan müziği
ayırdığımda her şey yine aynı çirkinlikteydi.
Rutin yeniden başladı. İyi ki ayrı bir odam var.
Masam da aklım gibi darmadağın.
Elimdekileri masaya bırakıp çocukları bir etkinliğe götürüp
biraz nasihat verdim. Sonra okula dönüp derse girdim. Nihayet öğrenciler gitti
de bir şeyler okudum ve yazdım.
Sonra çıkıp aynı yolu geri yürüdüm. Tramvay bu saatte
çekilmediğinden oturarak gitmek için dolmuşa yürüdüm.
Elimdeki dergiyi açıp okudum. Evden bir durak önce inip
deniz kıyısında yürüyeyim dedim. Arabadan inince karşıma çıkan dönerciye girip
bir paket dürüm aldım, kola da aldım. Elde şemsiye ile zor oldu ama hallettim.
Yemek yerken bir köpek yaklaştı yanıma. Yanındaki genç fotoğraflarını çekmemi
rica etti. Iyyy ellerim yağ içinde. Nasıl olacak ki? Neyse silip hallettim,
sonra yürüyüşüme devam ettim. Yine aynı albümü dinliyorum. Piyanoyla deniz iyi
gidiyor. Her yer ıslaktı o yüzden oturamadım. Birini gördüm otururken ama aynı
cesareti gösteremedim. Adamın sırtından gizlice fotoğrafını çekip eve geldim ve
her akşam olduğu gibi şu tatsız bitki çayını eşliğinde bu yazıyı yazdım.
